Dermatologia Praktyczna 1/2022

Zastosowanie podchlorynu sodu w leczeniu wspomagającym atopowego zapalenia skóry

The use of sodium hypochlorite in the adjunctive therapy of atopic dermatitis

Klaudia Tutka, Adam Reich

Streszczenie

Wstęp: Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest przewlekłą, zapalną chorobą skóry o wieloczynnikowej etiologii, rozpoznawaną zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Oprócz stosowanych powszechnie schematów terapeutycznych, nadal poszukuje się nowych form terapii mających działanie wspomagające w leczeniu tej jednostki chorobowej. Na uwagę w tym względzie zasługuje zastosowanie kąpieli w rozcieńczonym podchlorynie sodu.

Cel pracy: Ocena wpływu systematycznych kąpieli w podchlorynie sodu na nasilenie AZS oraz kolonizację skóry przez gronkowca złocistego.

Materiał i metody: Do badania zakwalifikowano 27 pacjentów z AZS, w przypadku których oprócz standardowej terapii do leczenia dołączono kąpiele w rozcieńczonym podchlorynie sodu. U każdego pacjenta w momencie włączenia do badania i po 6 tygodniach oceniono nasilenie choroby za pomocą skal SCORAD (SCORing of Atopic Dermatitis) i EASI (Eczema Area and Severity Index) oraz intensywność odczuwanego świądu za pomocą numerycznej skali szacunkowej (Numerical Rating Scale – NRS), a także pobrano wymaz ze skóry celem wykonania badania mikrobiologicznego z identyfikacją patogenu i ocenę półilościową wyizolowanych szczepów.

Wyniki: U pacjentów stosujących kąpiele w rozcieńczonym podchlorynie sodu uzyskano poprawę stanu skóry: SCORAD przed leczeniem 51,1 ± 18,8 punktów vs. SCORAD po leczeniu 32,3 ± 15,4 punktów (p < 0,001) (poprawa % SCORAD 33,5 ± 25,9%), EASI przed 18,0 ± 16,1 punktów vs. EASI po 8,8 ± 8,3 punktów (p < 0,001) (poprawa % EASI 42,0 ± 32,9%) oraz redukcję świądu skóry: NRS przed 6,1 ± 2,4 punktów vs. NRS po 4,1 ± 2,1 punktów (p < 0,001).

Nie potwierdzono natomiast związku stosowanej terapii z eradykacją Staphyloccocus aureus.

Wnioski: Zastosowanie antyseptycznych kąpieli z zastosowaniem podchlorynu sodu przyczyniło się do poprawy stanu klinicznego pacjentów oraz redukcji świądu skóry, przy zachowaniu bezpieczeństwa i dobrej tolerancji takiego postępowania leczniczego. Nie wykazano wpływu kąpieli podchlorynowych na redukcję liczby kolonii St. aureus.
Słowa kluczowe: podchloryn sodu, atopowe zapalenie skóry, mikroflora bakteryjna 

Abstract

Background: Atopic dermatitis (AD) is a chronic, inflammatory skin disease of multifactorial etiology, diagnosed in both children and adults. In addition to the commonly used therapeutic regimens, new forms of therapy are still being searched to provide a supportive care of this disease. Thus, the use of a bath in diluted sodium hypochlorite deserves particular attention.

Aim of the study: To evaluate the effect of systematic baths in sodium hypochlorite on the severity of AD and skin colonization by Staphylococcus aureus.

Material and methods: 27 patients with active AD were enrolled in the study. In addition to standard therapy, baths in diluted sodium hypochlorite were added. The severity of the disease was assessed at the time of enrollment and after 6 weeks of treatment in each patient using the SCORAD (SCORing of Atopic Dermatitis) and EASI (Eczema Area and Severity Index) scales, as well as the intensity of itching using the Numerical Rating Scale (NRS). In addition, skin smear with pathogen identification and semi-quantitative evaluation of the isolated strains was done as well.

Results: Patients taking baths in diluted sodium hypochlorite showed significant improvement of skin lesions: SCORAD before treatment was 51.1 ± 18.8 points vs. post-treatment 32.3 ± 15.4 points (p < 0.001) (% SCORAD improvement: 33.5 ± 25.9%), EASI before 18.0 ± 16.1 points vs. EASI after treatment 8.8 ± 8.3 points (p < 0.001) (% EASI improvement: 42.0 ± 32.9%) and reduction of pruritus: NRS before 6.1 ± 2.4 points vs. NRS after therapy 4.1 ± 2.1 points (p < 0.001). However, the relationship between the hypochlorite baths and the eradication of Staphyloccocus aureus was not confirmed.

Conclusions: The use of antiseptic baths with sodium hypochlorite improved the clinical condition of patients and reduced itching of the skin, while maintaining safety and good tolerance of such treatment. No effect of hypochlorite baths on the reduction of the number of St. aureus was observed.

Key words: sodium hypochlorite, atopic dermatitis, bacterial microflora

Cynk i choroby skóry. Część 1. Choroby genetyczne spowodowane mutacjami genów transporterów cynku

Zinc and skin disease. Part 1. Genetic diseases caused by mutations of zinc transporter genes

Franciszek Seneczko, Michał Seneczko

Streszczenie

Całkowita zawartość cynku w organizmie człowieka utrzymuje się na stabilnym poziomie 2-3 g, co stanowi 0,003% ogólnej puli pierwiastków organizmu. Mimo niewielkiej zawartości cynk odgrywa kluczową rolę procesach biologicznych jako zewnątrzkomórkowy i wewnątrzkomórkowy składnik strukturalny, katalityczny i mediator sygnalizacji. Homeostaza cynku jest ściśle kontrolowana na poziomach tkanek, komórek oraz struktur subkomórkowych.

W tych procesach uczestniczą systemy białkowe przemieszczania cynku przez błony biologiczne, zwane transporterami cynku. Zaburzenia homeostazy cynku mogą prowadzić do rozwoju rozmaitych chorób, w tym chorób skóry. W pracy opisano choroby skóry powstałe na podłożu zaburzeń genetycznych spowodowanych mutacjami genów transporterów cynku.
Słowa kluczowe: cynk, homeostaza cynku, acrodermatitis enteropathica, podtyp spondylodysplastyczny zespołu Ehlersa-Danlosa, przejściowy niedobór cynku u noworodków

Abstract

The total content of zinc in the human body remains at a stable level of 2-3 g, which is 0,003% of the total element pool of the body. Despite its low content, zinc plays a key role in biological processes as an extracellular and intracellular structural, catalytic and signaling mediator. Zinc homeostasis is tightly controlled at the levels of tissues, cells and subcellular structures.

These processes involve protein systems that move zinc across biological membranes, called zinc transporters. Disorders of zinc homeostasis can lead to the development of a variety of diseases, including skin diseases. The paper describes skin diseases arising from genetic disorders caused by mutations in the genes of zinc transporters.

Key words: zinc, zinc homeostasis, acrodermatitis enteropathica, spondylodysplastic subtype of Ehlers-Danlos syndrome, transient neonatal zinc deficiency

Nużyca – obraz kliniczny, rozpoznanie oraz możliwości terapeutyczne

Demodicosis – clinical picture, diagnosis and therapeutic options

Michał Niedźwiedź, Małgorzata Skibińska, Joanna Narbutt

Streszczenie

Demodex spp. są roztoczami, które kolonizują aparaty włosowo-łojowe ludzi i przez wielu badaczy uznawane są za część prawidłowej mikrobioty skóry. Uważa się, że rozpoznanie demodekozy dotyczy pacjentów, u których liczba roztoczy wynosi więcej niż 5 osobników na cm2 skóry. Objawy nużycy dotyczyć mogą zarówno skóry, jak i narządu wzroku. Podejrzenie rozpoznania choroby wysuwa się głównie na podstawie objawów klinicznych. Leczenie nużycy polega na zredukowaniu liczby roztoczy i przywróceniu równowagi fizjologicznej powierzchni skóry i okolicy oka. W artykule omówiono epidemiologię, postaci kliniczne, możliwości diagnostyczne i lecznicze demodekozy, uwzględniając terapię miejscową i ogólną.

Słowa kluczowe: demodekoza, nużyca, leczenie, iwermektyna

Abstract

Demodex spp. are mites that colonize humans pilosebaceous units and by many authors are recognised to be a part of the physiological skin microbiota. Diagnosis of demodicosis should be considered in patients with a skin presence of more than 5 mites/cm2. The symptoms of demodicosis may affect the skin and the eyes. Initial diagnosis of the disease is based mainly on clinical features. Treatment of demodicosis consists of a reduction in the number of mites and restoring the physiological balance of the skin surface and the ocular area. Epidemiology, clinical manifestations, diagnostic and therapeutic options in demodicosis including topical and systemic medications are discussed in this paper.

Key words: demodicosis, treatment, ivermectin

Oleogel i Celugel – nowe podłoża w polskiej recepturze aptecznej

Oleogel and Celugel – new media in Polish pharmacy formula

Mirosława Kuchciak-Brancewicz

Streszczenie

W dermatologii wykorzystywana jest cała gama leków recepturowych. Znając budowę skóry, można wybrać odpowiednią substancję leczniczą i zawiesić ją w odpowiednim podłożu lipofilnym lub hydrofilnym. Szybkość przenikania substancji przez skórę zwiększa się wraz ze wzrostem ich lipofi lności, co wynika z lipidowego charakteru warstwy rogowej naskórka. Szybkość penetracji leku przez skórę nie zależy jedynie od jego lipofilności. Zatem należy zapoznać się z warunkami dobrej penetracji leku dla doboru odpowiedniego leczenia. W artykule zawarta została krótka charakterystyka produktów Oleogel i Celugel oraz przykłady recept z ich zawartością w składzie.
Słowa kluczowe: naskórek, lipofilność, hydrofilność, szybkość penetracji leku, podłoże, receptura apteczna

Abstract

In dermatology, a wide range of prescription drugs is used. Knowing the structure of the skin, we are able to choose the appropriate medicinal substance and suspend it in a suitable lipophilic or hydrophilic medium. The rate of penetration of substances through the skin increases with the increase in their lipophilicity, which results from the lipid nature of the stratum corneum. The rate at which a drug penetrates the skin does not only depend on its lipophilicity. Therefore, it is necessary to refer to the conditions for good drug penetration for the selection of an appropriate treatment. The article contains a short description of Oleogel and Celugel products and examples of recipes with their content.

Key words: epidermis, lipophilicity, hydrophilicity, drug penetration rate, substrate, pharmacy formula

Zachowania samobójcze u pacjentów z trądzikiem pospolitym w trakcie stosowania izotretynoiny

Suicidal behaviour in patients with acne vulgaris during isotretinoin treatment

Paulina Szczepanik-Kułak

Streszczenie

Izotretynoina, czyli kwas 13-cis-retinowy, to niearomatyczny retinoid I generacji, którego wprowadzenie pod koniec XX wieku stanowiło istotne, przełomowe wydarzenie w światowym lecznictwie dermatologicznym. Zwraca uwagę plejotropowe działanie leku, ukierunkowane na cztery kluczowe elementy patogenetyczne w trądziku pospolitym, acne vulgaris (stan zapalny, komedogeneza, nadprodukcja łoju, kolonizacja jednostek włosowo-łojowych przez Cutibacterium acnes). Zgodnie z rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego z 2012 r. wskazania do zastosowania izotretynoiny obejmują: trądzik piorunujący, piodermię twarzy, ciężkie i średnio nasilone postaci trądziku, w tym nieodpowiadające na leczenie standardowe lub charakteryzujące się nawrotami po leczeniu standardowym; postaci grudkowo-krostkowe o średnim nasileniu, w których nie uzyskano poprawy klinicznej szacowanej na co najmniej 50% stanu wyjściowego po 2-3 cyklach standardowej antybiotykoterapii; zmiany średnio nasilone ze skłonnością do rozwoju blizn, zmiany trądzikowe z nasilonym łojotokiem lub dysmorfofobią, zaburzeniami psychicznymi i skłonnościami samobójczymi. Należy podkreślić, że niemal u wszystkich pacjentów otrzymujących izotretynoinę występują działania niepożądane, wśród nich istnieje szereg komplikacji o kontrowersyjnym, wciąż nie do końca potwierdzonym charakterze. Wśród nich wymienia się negatywny wpływ na metabolizm kości, pogorszenie gojenia ran, ryzyko rozwoju chorób zapalnych jelit, a także depresji, myśli i prób samobójczych. W poniższym artykule omówiono zagadnienie dotyczące zachowań samobójczych u pacjentów z trądzikiem pospolitym w trakcie stosowania izotretynoiny na podstawie dostępnej literatury.
Słowa kluczowe: izotretynoina, trądzik pospolity, powikłania leczenia dermatologicznego

Abstract

Isotretinoin, or 13-cis-retinoic acid, is a non-aromatic, first-generation retinoid that was introduced at the end of the twentieth century and represented a major, breakthrough event in global dermatological medicine. The drug targets four key pathogenetic elements in acne vulgaris (inflammation, comedogenesis, sebum overproduction, Cutibacterium acnes colonization of hairsebaceous units). According to the recommendations of the Polish Society of Dermatology from 2012, indications for the use of isotretinoin include acne fulminans, facial pyoderma, severe and moderate forms of acne, including those unresponsive to standard therapy or with relapses after standard therapy medium-severe papulopustular forms with no clinical improvement estimated at at least 50% of baseline after 2-3 cycles of standard antibiotic therapy; medium-severe lesions with a tendency to scarring, acne lesions with increased seborrhea or dysmorphophobia, psychiatric disorders and suicidal tendencies. It should be emphasized that almost all patients receiving isotretinoin have adverse reactions, among which there are a number of complications of a controversial, still not fully confirmed nature. These include adverse effects on bone metabolism, impaired wound healing, risk of inflammatory bowel disease, and depression, suicidal thoughts and attempts. The following article discusses the issue of suicidal behavior in patients with acne vulgaris during the use of isotretinoin based on the available literature.

Key words: isotretinoin, acne vulgaris, complications of dermatological treatment

Alergia krzyżowa na składniki filtrów przeciwsłonecznych i ketoprofen – opis przypadku

Cross-allergy to sunscreen ingredients and ketoprofen – case report

Magda Wachal, Krzysztof Kanabaj, Magdalena Czarnecka-Operacz, Zygmunt Adamski, Dorota Jenerowicz

Streszczenie

Filtr przeciwsłoneczny to substancja, która stosowana jest w celu ochrony skóry przed szkodliwym działaniem UVR. Współcześnie znane jest ok. 120 substancji chemicznych, które wykazują takie działanie. Filtry można podzielić na nieorganiczne (fizyczne) oraz organiczne (chemiczne). W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat obserwuje się wzrost liczby osób stosujących preparaty przeciwsłoneczne. Wykazano, iż organiczne filtry UV u niektórych osób mogą być przyczyną alergicznego kontaktowego zapalenia skóry, a po ekspozycji na słońce także fotoalergicznego kontaktowego zapalenia skóry. Autorzy przedstawiają przypadek 58-letniej chorej, u której potwierdzono alergię kontaktową na 3-(4’-metylobenzylideno)-d-1-kamforę oraz fotoalergię na oktokrylen, jednak z poprzedzającą nadwrażliwością na ketoprofen. Zjawisko to można wytłumaczyć zbliżoną budową chemiczną tych związków i występowaniem reakcji krzyżowych.
Słowa kluczowe: ketoprofen, filtry przeciwsłoneczne, fotonadwrażliwość

Abstract

A sunscreen is a substance that is used to protect the skin from the harmful eff ects of UVR. Currently, there are around 120 known chemical substances that exhibit this eff ect. They can be divided into non-organic (physical) and organic (chemical). Over the last few decades, there has been an increase in the number of individuals using sunscreen products. Organic UV filters have been shown to be the cause of allergic contact dermatitis, as well as photoallergic contact dermatitis after sun exposure. The authors present the case of a 58-year-old female patient who presented with confi rmed contact allergy to 3-(4’-methylbenzylidene)-d-1-camphor and photoallergy to octocrylene, however with previous hypersensitivity to ketoprofen. This phenomenon can be explained by the similar chemical structure of these compounds and the occurrence of cross-reactions.

Key words: ketoprofen, sunscreens, photosensitivity

Powikłania po zabiegach mezoterapii – opis przypadku i przegląd literatury

Complications after mesotherapy procedures – case report and literature review

Jagoda Stroynowska-Kosik, Ewelina Biało-Wójcicka

Streszczenie

Mezoterapia to jeden z najpopularniejszych zabiegów z zakresu dermatologii i medycyny estetycznej, polegający na śródskórnym lub podskórnym podaniu niewielkich ilości substancji czynnych bezpośrednio do skóry właściwej lub tkanki podskórnej. Zabieg ten jest wykorzystywany przede wszystkim w celu biorewitalizacji i odmłodzenia skóry oraz redukcji podskórnej tkanki tłuszczowej i modelowania sylwetki. Może być też pomocny w terapii niektórych schorzeń skóry.

Dane na temat jego bezpieczeństwa są jednak ograniczone i opierają się jedynie na dostępnych w literaturze pojedynczych opisach powikłań. Na podstawie obserwowanego w ostatnich latach wzrostu zainteresowania mezoterapią i stale rosnącej liczby wykonywanych zabiegów, w tym przez osoby do tego nieuprawnione, przewiduje się, że liczba powikłań będzie wzrastać.

Mesotherapy is one of the most popular treatments in the fi eld of dermatology and aesthetic medicine, consisting in the intradermal or subcutaneous administration of small amounts of active substances directly into the dermis or subcutaneous tissue. This treatment is used primarily for the biorevitalization and rejuvenation of the skin as well as for the reduction of subcutaneous fat and body contouring. It can also be helpful in the treatment of certain skin conditions.

However, data on its safety are limited and are based only on single descriptions of complications available in the literature. Based on the growing interest in mesotherapy observed in recent years and the constantly growing number of procedures performed, including by unauthorized persons, it is expected that the number of complications will increase.

Key words: mesotherapy, aesthetic medicine, granulomas, treatment

Dermatologia dziecięca – pytania i odpowiedzi

Mirosława Kuchciak-Brancewicz 

Streszczenie

Łuszczyca jest chorobą o złożonej etiologii. Na jej rozwój i przebieg wpływają czynniki genetyczne, środowiskowe i immunologiczne. U dzieci najczęściej występuje w postaci drobnogrudkowej i plackowatej o różnym stopniu nasilenia. Może występować w każdej lokalizacji. I od tego zależy często wybór leczenia.

Szczepienie przeciwko gruźlicy wykonuje się zazwyczaj w oddziałach noworodkowych w pierwszej dobie życia. Wykonuje się je śródskórnie w 1/3 górnej części lewego ramienia. Po około 2-5 tygodniach

w miejscu wstrzyknięcia szczepionki BCG pojawia się specyfi czny odczyn miejscowy, często jałowe ropienie, które nie wymaga leczenia. Nie należy go mylić z niepożądanymi odczynami poszczepiennymi.

Dzieci w przedszkolu przyuczane są do częstego mycia rąk. Rzadko wycierają one ręce także na powierzchni grzbietowej. Powoduje to wysychanie skóry, które prowadzi do pękania, a w efekcie rozwoju stanu zapalnego. Stan wymaga właściwego leczenia przeciwzapalnego, emolientacji i edukacji wtórnej.

Jeziorko żylne jest rozszerzonym naczyniem żylnym w górnych warstwach skóry. Jest to kilkumilimetrowa miękka grudka lub guzek barwy ciemnoniebieskiej. Zwykle budzi niepokój ze względu na ciemne zabarwienie. Wymaga różnicowania ze znamionami barwnikowymi oraz czerniakiem. Zmianę należy zawsze poddać badaniu dermoskopowemu. Jeziorko żylne może być leczone różnymi metodami. Najlepszą opcją wydaje się wysokoenergetyczny laser diodowy.

W lecznictwie dermatologicznym, zgodnie z zasadą „mokre na mokre”, zalecane są barwniki i okłady.

Wśród nich zastosowanie znajduje roztwór kwasu taninowego. Tanina denaturuje białka w tym bakteryjne. Ma działanie ściągające, osłaniające, odkażające, zakwaszające i przeciwzapalne. Te właściwości wykorzystywane są chętnie przy leczeniu ognisk wysiękowych.
Słowa kluczowe: dzieci, łuszczyca plackowata, odczyn po szczepieniu BCG, wyprysk rąk ze zużycia, jeziorko żylne, kwas taninowy

Abstract

Psoriasis is a disease of complex etiology. Its development and course are infl uenced by genetic, environmental and immunological factors. In children, it most often occurs in the form of fine lumps and plaques of varying severity. It can occur in any location. And the choice of treatment often depends on it.

Vaccination against tuberculosis is usually performed in neonatal departments during the fi rst 24 hours of life. It is performed intradermally in 1/3 of the upper part of the left arm. After about 2-5 weeks, a specific local reaction, often sterile suppuration, appears at the injection site of the BCG vaccine, which does not require treatment. It should not be confused with the side eff ects of vaccination.

Children in kindergarten are trained to wash their hands frequently. They rarely wipe their hands also on the dorsal surface. This causes the skin to dry out, which leads to cracking and inflammation. The condition requires proper anti-infl ammatory treatment, emollientation, and secondary education.

The venous lake is an extended venous vessel in the upper layers of the skin. It is a few millimeters thick soft lump or a dark blue nodule. Usually it is disturbing because of its dark color. It requires differentiation with pigmented nevi and melanoma. The lesion should always be dermatoscopically examined. The venous lake can be treated by various methods. The best option seems to be a high-energy diode laser.

In dermatological treatment, according to the “wet on wet” principle, dyes and compresses are recommended. Among them, a solution of tannic acid is used. Tannin denatures proteins, including bacterial ones. It has an astringent, shielding, disinfecting, acidifying and anti-inflammatory effect. These properties are often used in the treatment of exudative foci.

Key words: children, plaque psoriasis, reaction after whispering BCG, hand wear eczema, venous pool, tannic acid