Przegląd Pediatryczny 4/2017

Nadwrażliwość na mieszanki mlekozastępcze – problemy kliniczne i lecznicze

Hypersensitivity to hypoallergenic milk formulas – clinical and therapeutic problems
Maciej Kaczmarski
Streszczenie:
Szacuje się, że alergia na białka mleka krowiego dotyczy około 2-3% niemowląt i małych dzieci. Wczesne rozpoznanie i podjęcie właściwego leczenia alergii tego typu zapobiega rozwojowi alergii wielopokarmowej, czyli nadwrażliwości na dwa i więcej produktów pokarmowych. Manifestacja kliniczna alergii na alergeny pochodzące z białek mleka krowiego lub innych pokarmów jest indywidualnie zróżnicowana. Zróżnicowanie dotyczy zarówno charakteru objawów narządowych/układowych, jak i ciężkości przebiegu procesu chorobowego. Leczenie przyczynowe alergii na białka mleka krowiego/alergii wielopokarmowej polega na czasowym usunięciu z diety chorego dziecka pokarmów stanowiących źródło alergenów (mleka, produktów mlecznych, innych pokarmów). W miejsce eliminowanego natywnego białka mleka uczulonym dzieciom wprowadza się do żywienia hipoalergiczne mieszanki mlekozastępcze, zawierające znacznego stopnia zhydrolizowaną frakcję kazeiny lub białek serwatkowych mleka krowiego (extensively hydrolyzed formula – eHF). Mieszanki te nie są jednak całkowicie pozbawione właściwości uczulających organizm ludzki. U około 10% dzieci z alergią na białka mleka, leczonych z zastosowaniem mieszanek tego rodzaju, nie uzyskuje się poprawy klinicznej. Dzieciom reagującym uczuleniem na mieszankę mlekozastępczą – podobnie jak dzieciom z ciężką postacią alergii na białka mleka krowiego/alergią wielopokarmową – zaleca się mlekozastępcze mieszanki elementarne, w których pulę białkową zastąpiono równoważną pulą wolnych, syntetycznych aminokwasów, pozbawionych całkowicie właściwości alergogennych (amino acid formulas – AAFs).
Słowa kluczowe: alergia na białka mleka krowiego, alergia na białka soi, hypoalergiczne mieszanki mleczne, hydrolizaty kazeiny lub białek serwatkowych, mieszanki sojowe, mieszanki aminokwasowe

Co warto wiedzieć o chorobie Kawasaki

Kawasaki disease – what is worth knowing
Tomasz Cedro
Streszczenie:
Zespół Kawasaki jest rzadką ostrą chorobą zapalną małych i średnich naczyń o nieznanej etiologii, która dotyczy głownie dzieci. W przebiegu choroby Kawasaki obserwuje się przede wszystkim zapalenie dużych naczyń wieńcowych z ich następowym poszerzeniem, tworzeniem zmian tętniakowatych i niedokrwieniem mięśnia sercowego. Zachorowania występują sezonowo, częściej w okresach wiosennym i jesiennym. Nieco częściej chorują chłopcy. Najbardziej zagrożone są dzieci do 5. roku życia, chociaż zachorowania notuje się do 13. roku życia. Zaburzenie to, opisane po raz pierwszy w 1967 roku przez dr. Tomisaku Kawasaki w Japonii, który nazwał je początkowo zespołem skórno-śluzówkowo-węzłowym, często zaczyna się od wysokiej i utrzymującej się przez kilka dni gorączki, która najczęściej nie reaguje na standardowe leczenie paracetamolem (acetaminofenem) lub ibuprofenem. Gorączka może utrzymywać się stale przez okres do 2 tygodni i zwykle towarzyszy jej drażliwość. Choroba charakteryzuje się ponadto wysypką, zapaleniem spojówek, zmianami w obrębie jamy ustnej i kończyn. W perspektywie długoterminowej może mieć poważny wpływ na serce. U 2 na 100 dzieci choroba kończy się śmiercią, a główną przyczyną zgonu jest zawał serca.
Słowa kluczowe: choroba Kawasaki, zapalenie naczyń u dzieci, tętniaki tętnic wieńcowych, zawał serca u dzieci

Problem nadwagi i otyłości u dzieci i młodzieży

The problem of overweight and obesity in children and adolescent
Radosław Mlak, Iwona Homa-Mlak, Teresa Małecka-Massalska
Streszczenie:
Otyłość wśród osób dorosłych i – co bardzo niepokojące – również u dzieci i młodzieży stała się jednym z najpoważniejszych problemów zdrowotnych w XXI wieku. W skali światowej w ostatnich 3 dekadach liczba otyłych dzieci znacząco wzrosła. Na rozwój otyłości wpływają zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. Najczęściej jest to wypadkowa interakcji, które zachodzą pomiędzy poszczególnymi czynnikami ryzyka otyłości. Zwykle duży wpływ na zwiększenie tkanki tłuszczowej ma brak aktywności fizycznej w połączeniu ze złymi nawykami żywieniowymi. Również czynniki społeczne, takie jak status społeczno-ekonomiczny, rasa/pochodzenie etniczne, wpływ mediów, kształtują styl życia. Trudna do określenia pozostaje konkretna przyczyna dynamicznego wzrostu częstości występowania otyłości wśród dzieci i młodzieży. Wydaje się, że podłoże genetyczne odgrywa ważną rolę w określeniu podatności/oporności na wpływ czynników środowiskowych. Niniejszy artykuł jest przeglądem najnowszych publikacji traktujących o przyczynach nadwagi i otyłości wśród dzieci oraz możliwości terapeutycznych
Słowa kluczowe: kontrola masy ciała, nadwaga, otyłość, pacjent pediatryczny

PRACE ORYGINALNE

Intravenous immunoglobulins in the treatment of infections in children with acute lymphoblastic leukemia. Results of the retrospective analysis performed in a single center

Dożylne immunoglobuliny w leczeniu zakażeń u dzieci z ostrą białaczką limfoblastyczną. Analiza retrospektywna przeprowadzona w jednym ośrodku
Tomasz Ociepa, Magdalena Bartnik, Ewelina Malanowska, Tomasz Urasiński
Abstract
Introduction:
Immunodeficiency related infections are the major cause of treatment failure in children with acute lymphoblastic leukemia (ALL). Data on prophylaxis and treatment of infections with intravenous immunoglobulins (IVIGs) in children with ALL are limited.
Aim:
The objective of this retrospective study was to assess the incidence of infections in children with ALL and the role of a single dose of IVIGs in the treatment of these infections as well as its impact on the risk of subsequent infections in children with ALL.
Material and Methods:
346 infectious episodes in 88 consecutive children with ALL were analyzed. All infections were allocated in one of two groups: G1 (treated with empiric antibiotics alone) and G2 (treated with antibiotics and IVIGs).
Results:
Fever duration was longer in G2 group, but not different in groups with lower or higher initial IgG levels. Probability of 30-day infection free survival (p-IFS-30) was 0.762 and 0.823 in G1 and G2 groups respectively (p = 0.28). p-IFS-30 was statistically higher in G2 patients with initial IgG concentration ≥ 3 g/l (p = 0.016).
Conclusions:
Infections are common complications in children with ALL. Routine administration of IVIGs in these patients neither modify their course nor decrease the risk of subsequent infection. Initial IgG level < 3 g/l seems to be a risk factor for subsequent infection.
Key words: intravenous immunoglobulins, acute lymphoblastic leukemia, children, infections

Bezpieczeństwo znieczulenia ogólnego oraz skuteczność znieczulenia miejscowego stosowanych do krótkich zabiegów diagnostycznych u dzieci z chorobami układu krwiotwórczego

Safety of general anesthesia and efficacy of topical analgesia for minimally invasive diagnostic procedures in children with disorders of hematopoietic system
Tomasz Ociepa, Monika Rosa, Paulina Pytka, Justyna Rajchert, Agnieszka Just-Rafalska, Tomasz Urasiński
Streszczenie:
Wstęp:
Krótkie znieczulenie ogólne (analgosedacja, AS) do zabiegów diagnostycznych wykonywanych u dzieci z chorobami układu krwiotwórczego jest standardową procedurą zwiększającą zarówno komfort dziecka, jak i skuteczność zabiegu. Wobec obawy o niekorzystne następstwa znieczulenia ogólnego podejmowane są próby zmniejszenia intensywności AS przez jednoczasowe stosowanie substancji o działaniu miejscowo znieczulającym.
Cel pracy:
Celem pracy była próba oszacowania bezpieczeństwa AS u dzieci z chorobami układu krwiotwórczego oraz ocena wpływu na jego przebieg i pozabiegową percepcję bólu substancji miejscowo znieczulającej (kremu Emla zawierającego lidokainę i prylokainę).
Wyniki:
Analizie poddano łącznie 105 zabiegów wykonanych u 36 dzieci z chorobami układu krwiotwórczego. Zabiegi podzielono na 2 grupy: A — wykonywane w AS oraz B — przeprowadzone w AS z dodatkową aplikacją substancji miejscowo znieczulającej (SMZ) na bioptowane miejsce. Nie stwierdzono istotnych działań niepożądanych AS ani nie wykazano, by dodatkowe zastosowanie SMZ wpływało na czas znieczulenia, zużycie leków użytych do analgosedacji oraz pozabiegową percepcję bólu.
Słowa kluczowe: analgosedacja, dzieci, krótkie zabiegi diagnostyczne, choroby układu krwiotwórczego

Uogólnione krwawienie do pęcherzyków płucnych – opis przypadku

Diffuse alveolar hemorrhage (DAH) – case report
Agata Brzeska, Kinga Zentera-Kowalewska, Elżbieta Zawistowska, Anna Pankowska
Streszczenie:
Uogólnione krwawienie do pęcherzyków płucnych to zespół, w którym występuje uogólnione, bez zlokalizowanego źródła, krwawienie z drobnych naczyń płucnych. W pracy przedstawiono przypadek 16,5-letniej dziewczynki hospitalizowanej na Oddziale Chorób Układu Oddechowego dla Dzieci w Łodzi, z uogólnionym krwawieniem do pęcherzyków płucnych, u której rozpoznano idiopatyczną hemosyderozę płucną.
Słowa kluczowe: uogólnione krwawienie pęcherzykowe, idiopatyczna hemosyderoza płucna