Przegląd Pediatryczny 2/2019

Metabolic consequences of improper nutrition of children and youth

Konsekwencje metaboliczne nieprawidłowego żywienia u dzieci i młodzieży
Małgorzata Myśliwiec, Dominika Myśliwczyk, Anna Wołoszyn-Durkiewicz

Abstract
In their everyday practice paediatricians should offer education aimed at adaptation of nutrition to a child’s needs. Preparing healthy meals and regular thoughtful shopping may turn into a fascinating adventure leading to a correct physical and psychoemotional development of a child. However, we have to bear in mind that nutritional and pro-health value of individual foods remains not fully known. Among the harmful substances contained in food products there are: glucose-fructose syrup, palm oil, sweeteners and various additional substances, to name only a few. This review focuses on the problem of healthy nutrition for children, and on the most common nutritional errors and their health and financial consequences

Nowe terapie w nieswoistych chorobach zapalnych jelit u dzieci
Novel therapies in paediatric inflammatory bowel disease
Marcin Osiecki, Maciej Dądalski, Sylwia Fabiszewska, Maria Janowska, Marta Kotkowicz-Szczur, Małgorzata Matuszczyk, Monika Meglicka, Marek Stefanowicz, Edyta Szymańska, Joanna Sieczkowska-Gołub, Jarosław Kierkuś

Streszczenie
Choroba Crohna oraz wrzodziejące zapalenie jelita grubego należą do nieswoistych chorób zapalnych jelit (NZJ). W ostatnich latach obserwujemy wzrost zachorowań na nieswoiste choroby zapalne jelit u dzieci. Obecnie prowadzonych jest wiele badań klinicznych nad nowymi formami ich leczenia. W niniejszym artykule opisano możliwość zastosowania nowych terapii w populacji pediatrycznej.
Słowa kluczowe: nieswoiste choroby zapalne jelit, kolektomia, leczenie żywieniowe, nowe leki, terapie alternatywne

Dziecko kaszlące w domu, w poradni, szpitalu

Child coughing at home, in the clinic, in the hospital
August Wrotek, Teresa Jackowska

Streszczenie
Kaszel jest jednym z najczęstszych przyczyn konsultacji lekarskich dzieci, zarówno u lekarzy medycyny rodzinnej, jak i u pediatrów. W zależności od długości trwania kaszlu można go sklasyfikować jako ostry (do 3 tygodni), podostry (3-8 tygodni) i przewlekły (ponad 8 tygodni). W zdecydowanej większości przypadków rozpoznanie można ustalić za pomocą wywiadu i badania przedmiotowego, ale w niektórych przypadkach konieczna jest dalsza diagnostyka. Stosowanie leków przeciwkaszlowych i mukoaktywnych jest bardzo częste, dlatego wymagana jest szczegółowa i aktualna wiedza na ten temat. Polskie rekomendacje nie zalecają podawania leków przeciwkaszlowych z wyjątkiem krótkotrwałego ich stosowania u pacjentów z nieproduktywnym (suchym) kaszlem. Mechanizm leków mukoaktywnych jest rożny, a w wielu przypadkach niektóre preparaty mukolityczne wykazują również działanie mukoaktywne. Stosowanie mukoregulatorów powinno być zarezerwowane do przypadków z długotrwałym i produktywnym kaszlem, szczególnie w zakażeniach dolnych dróg oddechowych, dla których dostępne są najbardziej wiarygodne dane w leczeniu dzieci bez zaburzeń odporności.
Słowa kluczowe: kaszel, leki mukoaktywne

Syndrom dziecka maltretowanego w aspekcie prawno-medycznym

The syndrome of a child who is abused in the legal and medical aspect
Dariusz Zawadzki, Justyna Krupińska, Anna Rej-Kietla, Jarosław Sobczak

Streszczenie
Zjawisko przemocy wobec dzieci w różnych grupach wiekowych jest poważnym problemem w każdej płaszczyźnie. Niestety, świadomość zarówno społeczeństwa, jak i podmiotów zajmujących się lecznictwem pozostaje na dość niskim poziomie. Wymagana jest zatem reforma, głownie pod kątem szkolenia personelu medycznego, bowiem większa wiedza w tym zakresie przyczyni się do częstszych interwencji w przypadku podejrzenia zespołu dziecka maltretowanego i podjęcia odpowiednich kroków w celu wyjaśnienia zaistniałych zdarzeń. W pracy przedstawiono najważniejsze informacje dotyczące tego zjawiska.
Słowa kluczowe: syndrom dziecka maltretowanego, służby medyczne, zespół ratownictwa medycznego, ochrona zdrowia, personel medyczny

Terapeutyczne monitorowanie aktywności asparaginaz – Aktualizacja Rekomendacji Polskiej Pediatrycznej Grupy ds. Leczenia Białaczek i Chłoniaków Polskiego Towarzystwa Onkologii i Hematologii Dziecięcej

Therapeutic monitoring of asparaginase activity – Update of Recommendations of the Polish Pediatric Leukemia/Lymphoma Study Group of Polish Society of Pediatric Oncology and Hematology
Beata Zalewska-Szewczyk, Lucyna Maciejka-Kembłowska, Małgorzata Czogała, Elżbieta Adamkiewicz-Drożyńska, Walentyna Balwierz, Katarzyna Derwich, Bernarda Kazanowska, Jerzy R. Kowalczyk, Michał Matysiak, Jan Styczyński, Tomasz Szczepański, Tomasz Ociepa, Tomasz Urasiński, Wojciech Młynarski

Streszczenie
Intensyfikacja terapii z zastosowaniem asparaginazy pozwoliła na poprawę wyników leczenia dzieci z ostrą białaczką limfoblastyczną. W celu dalszego zwiększenia jego skuteczności konieczne jest monitorowanie aktywności asparaginazy. W przypadku bezobjawowej inaktywacji leku spowodowanej przez swoiste przeciwciała wskazana jest zmiana preparatu asparaginazy. W artykule przedstawiono aktualizację rekomendacji odnośnie do stosowania L-asparaginazy sformułowanych przez Polską Pediatryczną Grupę ds. Leczenia Białaczek i Chłoniaków (PPGLBC) Polskiego Towarzystwa Onkologii i Hematologii Dziecięcej. Zalecenia dotyczą wszystkich dzieci z ostrą białaczką limfoblastyczną i chłoniakiem limfoblastycznym, ktore w ramach protokołów terapeutycznych przyjętych przez PPGLBC wymagają stosowania asparaginazy.
Słowa kluczowe: asparaginaza, polskie rekomendacje terapeutyczne, dzieci, ostra białaczka/chłoniak limfoblastyczny

Historia onkologii i hematologii dziecięcej w Polsce

The history of pediatric oncology and hematology in Poland
Michał Matysiak, Elżbieta Adamkiewicz-Drożyńska, Jacek Wachowiak, Wanda Badowska, Walentyna Balwierz, Radosław Chaber, Alicja Chybicka, Piotr Czauderna, Bożenna Dembowska-Bagińska, Jan Godziński, Grażyna Karolczyk, Bernarda Kazanowska, Jerzy Kowalczyk, Maryna Krawczuk-Rybak, Wojciech Młynarski, Angelina Moryl-Bujakowska, Jarosław Peregud-Pogorzelski, Anna Raciborska, Grażyna Sobol-Milejska, Tomasz Urasiński, Mariola Woszczyk, Mariusz Wysocki, Jan Styczyński, Tomasz Szczepański

Streszczenie
Historia onkologii i hematologii dziecięcej w Polsce to ponad 50 lat wytężonej pracy, dzięki której wyniki leczenia dzieci chorych na nowotwory i choroby krwi są porównywalne z osiąganymi przez wiodące ośrodki światowe. Dzięki współpracy trwającej nieprzerwanie od lat 80. XX w. we wszystkich klinikach wchodzących w skład ww. grup terapeutycznych wdrażane są aktualne na świecie metody leczenia nowotworów. To dzięki tej współpracy i wymianie doświadczeń uzyskujemy obecnie ponad 80% całkowitego wyleczenia wszystkich dzieci chorych na nowotwory, a u dzieci mających choroby układu krwiotwórczego sprawność lub poprawę jakości życia.

Choroba Rittera – trudności diagnostyczne w praktyce pediatry. Opis przypadku i przegląd wiedzy

Ritter’s disease – diagnostic problems in pediatric practice. Case report and knowledge review
Katarzyna Mróz, Lucyna Gawlik

Streszczenie
Choroba Rittera (synonimy: zespół SSSS, gronkowcowy zespół oparzonej skory, Staphylococcal scaled skin syndrome) manifestuje się w sposób charakterystyczny. Mimo to zdarza się, że sprawia trudności diagnostyczne nawet doświadczonemu lekarzowi. Spowodowana jest ona zakażeniem organizmu przez Gram-dodatnią bakterię Staphylococcus aureus, produkującą toksyny eksfoliatywne ET-A i ET-B, a występuje najczęściej u niemowląt i małych dzieci poniżej 5. roku życia. Choroba zwykle rozpoczyna się gorączką, drażliwością, złym samopoczuciem i, co typowe, zmianami rumieniowymi na skórze [10], które szybko zmieniają się w obrzęki z charakterystycznymi wiotkimi pęcherzami ulegającymi spełzaniu. Pomimo dramatycznego obrazu schorzenia cały proces ustępuje wkrótce po zastosowaniu odpowiedniej antybiotykoterapii, która stanowi podstawę leczenia. Dzięki prawidłowemu postępowaniu diagnostyczno-terapeutycznemu uzyskuje się szybką regresję objawów oraz zmniejszenie liczby powikłań.
Słowa kluczowe: Staphylococcus aureus, toksyny eksfoliatywne, epidermoliza, zmiany rumieniowe

Zaburzenia chodu jako wczesny objaw obustronnej jałowej martwicy głowy kości udowej (choroby Legga-Calvego-Perthesa) u 3-letniego chłopca

Pathological gait as an early symptom of Legg-Calve-Perthes disease in a 3-year-old boy
Małgorzata Pytlowany, Magdalena Solak

Streszczenie
Utykanie, czyli zaburzenie prawidłowego dla danego wieku wzorca chodu (najczęściej spowodowane bólem kończyny), jest zawsze objawem choroby. Przyczyn zaburzeń chodu u dzieci jest bardzo wiele, m.in. choroby reumatyczne, choroby układu nerwowego, nieswoiste zapalenia jelit, urazy, złamania, infekcje, zapalenia kości i szpiku, nowotwory. Podstawowe rozpoznanie utykania u dzieci opiera się na szczegółowo zebranym wywiadzie, dokładnym badaniu fizykalnym, wraz z odpowiednimi do wywiadu badaniami laboratoryjnymi i diagnostycznymi, początkowo najczęściej: morfologii krwi, CRP, OB oraz badaniami obrazowymi: RTG, USG, w razie konieczności MRI, TK, scyntygrafii. W niniejszej publikacji opisano przypadek zaburzeń chodu u 3-letniego chłopca jako przykład wczesnego objawu obustronnej jałowej martwicy głowy kości udowej.
Słowa kluczowe: choroba Legga-Calvego-Perthesa, utykanie, diagnostyka obrazowa