Przegląd Pediatryczny 2/2018

Standardy postępowania diagnostyczno-leczniczego w białaczkach u dzieci

Standards of diagnostic and therapeutic management in leukemias in children
Jerzy Kowalczyk, Walentyna Balwierz, Tomasz Szczepański, Michał Matysiak, Wojciech Młynarski, Danuta Perek, Bożenna Dembowska-Bagińska, Bernarda Kazanowska, Jan Styczyński

Streszczenie:
Białaczki to najczęstsze choroby nowotworowe wieku dziecięcego – stanowią około 25% nowotworów dziecięcych. Współczesna diagnostyka i leczenie białaczek u dzieci odbywa się w ramach międzynarodowej współpracy określonej międzynarodowymi protokołami postępowania diagnostyczno-terapeutycznego. W ostatnich 2 dekadach w Polsce dzieci z ostrą białaczką limfoblastyczną (acute lymphoblastic leukemia – ALL) były leczone według interkontynentalnych protokołów ALL-IC-2002, ALL-IC-2009, INTERFANT’99 i INTERFANT’06; dzieci z ostrą białaczką szpikową (acute myeloid leukemia – AML) były leczone według międzynarodowych protokołów AML-BFM-2004 i AML-BFM-2012; dzieci z przewlekłą białaczką szpikową (chronic myeloid leukemia – CML) są leczone według międzynarodowego programu CML-paed-study-2006. Grupa ekspertów Polskiego Towarzystwa Onkologii i Hematologii Dziecięcej w oparciu o aktualne międzynarodowe programy terapeutyczne opracowała standardy postępowania w zakresie diagnostyki i terapii białaczek u dzieci.
Słowa kluczowe: standardy, rekomendacje, zalecenia, dzieci, ostra białaczka limfoblastyczna, ostra białaczka szpikowa, przewlekła białaczka szpikowa

Standardy postępowania w przypadku nowotworów ośrodkowego układu nerwowego u dzieci

Standards of diagnostic and therapeutic management in central nervous system tumors in children
Danuta Perek, Bożenna Dembowska-Bagińska, Walentyna Balwierz, Bernarda Kazanowska, Jerzy Kowalczyk, Michał Matysiak, Wojciech Młynarski, Tomasz Szczepański, Jan Styczyński

Streszczenie:
Guzy ośrodkowego układu nerwowego stanowią ponad 20% nowotworów występujących u dzieci. Najczęstsze guzy ośrodkowego układu nerwowego u dzieci to: medulloblastoma, astrocytoma, ependymoma, meningioma, glioblastoma, pinealoblastoma oraz glejaki, guzy germinalne, guzy przerzutowe i guzy pnia mózgu. Współczesna diagnostyka i leczenie guzów ośrodkowego układu nerwowego u dzieci odbywa się w ramach międzynarodowej współpracy określonej międzynarodowymi protokołami postępowania diagnostyczno-terapeutycznego. Grupa ekspertów Polskiego Towarzystwa Onkologii i Hematologii Dziecięcej w oparciu o aktualne międzynarodowe programy terapeutyczne opracowała standardy postępowania w zakresie diagnostyki i terapii guzów ośrodkowego układu nerwowego u dzieci.
Słowa kluczowe: standardy, rekomendacje, zalecenia, dzieci

Standardy postępowania w przypadku guzów litych zlokalizowanych poza ośrodkowym układem nerwowym oraz chłoniaków u dzieci

Standards of diagnostic and therapeutic management in solid tumors localized outside central nervous system and lymphomas in children
Danuta Perek, Walentyna Balwierz, Bernarda Kazanowska, Bożenna Dembowska-Bagińska, Jerzy Kowalczyk, Michał Matysiak, Wojciech Młynarski, Tomasz Szczepański, Jan Styczyński

Streszczenie
Guzy lite zlokalizowane poza ośrodkowym układem nerwowym stanowią około 40%, a chłoniaki nieziarnicze i chłoniak Hodgkina około 15% nowotworów występujących u dzieci. Najczęstsze guzy lite zlokalizowane poza ośrodkowym układem nerwowym u dzieci to: neuroblastoma, nephroblastoma (guz Wilmsa), mięsaki tkanek miękkich, osteosarcoma, mięsak Ewinga, nowotwory germinalne, siatkowczak i hepatoblastoma. Współczesna diagnostyka oraz leczenie chłoniaków i guzów litych u dzieci odbywa się w ramach międzynarodowej współpracy określonej międzynarodowymi protokołami postępowania diagnostyczno-terapeutycznego. Grupa ekspertów Polskiego Towarzystwa Onkologii i Hematologii Dziecięcej w oparciu o aktualne międzynarodowe programy terapeutyczne opracowała standardy postępowania w zakresie diagnostyki i terapii chłoniaków i guzów litych zlokalizowanych poza ośrodkowym układem nerwowym u dzieci.
Słowa kluczowe standardy, rekomendacje, zalecenia, dzieci, chłoniaki nieziarnicze, chłoniak Hodgkina, neuroblastoma, nephroblastoma, rhabdomyosarcoma, osteosarcoma, mięsak Ewinga, nowotwory germinalne, retinoblastoma, hepatoblastoma

Standardy postępowania w leczeniu wspomagającym u dzieci z chorobami nowotworowymi

Standards of supportive care in children treated for malignant diseases
Michał Matysiak, Walentyna Balwierz, Danuta Perek, Bożenna Dembowska-Bagińska, Bernarda Kazanowska, Jerzy Kowalczyk, Wojciech Młynarski, Tomasz Szczepański, Jan Styczyński

Streszczenie
Leczenie wspomagające jest stosowane w trakcie leczenia przeciwnowotworowego i po jego zakończeniu jako zabezpieczenie i niwelowanie skutków choroby i leczenia przeciwnowotworowego, prowadzone zgodnie z aktualnym stanem wiedzy. Leczenie wspomagające obejmuje: zapobieganie niepożądanym skutkom chemioterapii i radioterapii, leczenie powikłań infekcyjnych, leczenie powikłań metabolicznych, leczenie powikłań toksyczności narządowej, wyrównywanie zaburzeń układu krwiotwórczego, wyrównywanie zaburzeń układu hemostazy, wyrównywanie zaburzeń układu odpornościowego, wyrównywanie niedoborów w stanie odżywienia pacjenta. Grupa ekspertów Polskiego Towarzystwa Onkologii i Hematologii Dziecięcej w oparciu o aktualne międzynarodowe programy terapeutyczne opracowała standardy postępowania w zakresie leczenia wspomagającego terapię przeciwnowotworową u dzieci.
Słowa kluczowe standardy, rekomendacje, zalecenia, dzieci, terapia wspomagająca

Standardy oddziału onkologii i hematologii dziecięcej

Standards of pediatric oncology/hematology ward
Jerzy Kowalczyk, Danuta Perek, Walentyna Balwierz, Michał Matysiak, Tomasz Szczepański, Wojciech Młynarski, Bożenna Dembowska-Bagińska, Bernarda Kazanowska, Jan Styczyński

Streszczenie
Obecnie możliwe jest wyleczenie z nowotworów ponad 70% dzieci, a w przypadku niektórych typów nowotworów – ponad 90% dzieci. Wyniki leczenia w ośrodkach hematologii i onkologii dziecięcej w Polsce są porównywalne do uzyskiwanych w rozwiniętych krajach europejskich. Ten poziom był możliwy do osiągnięcia dzięki ogromnemu zaangażowaniu personelu medycznego pracującego w ośrodkach hematologiczno-onkologicznych i rożnym działaniom organizacyjnym. Aby utrzymać ten poziom świadczeń w leczeniu chorób nowotworowych u dzieci, oprócz odpowiedniego poziomu finansowania, muszą być spełnione warunki funkcjonowania oddziału hematologii i/lub onkologii dziecięcej. Wzorem towarzystw naukowych w innych krajach Europy, a także Stanów Zjednoczonych, Polskie Towarzystwo Onkologii i Hematologii Dziecięcej opracowało standardy, jakim powinny odpowiadać oddziały hematologii i/lub onkologii dziecięcej w Polsce.
Słowa kluczowe standardy, rekomendacje, zalecenia, dzieci, onkologia i hematologia dziecięca

Standardy postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w zakażeniach bakteryjnych u dzieci: rekomendacje Polskiego Towarzystwa Onkologii i Hematologii Dziecięcej

Standards of diagnostic and therapeutic management of bacterial infections in children: recommendations of Polish Society of Pediatric Oncology and Hematology
Olga Zając-Spychała, Olga Gryniewicz-Kwiatkowska, Małgorzata Salamonowicz, Agnieszka Zaucha-Prażmo, Eugenia Gospodarek-Komkowska, Grażyna Wrobel, Tomasz Szczepański, Bożenna Dembowska-Bagińska, Michał Matysiak, Walentyna Balwierz, Jacek Wachowiak, Elżbieta Drożyńska, Maryna Krawczuk-Rybak, Tomasz Urasiński, Wojciech Młynarski, Mariola Woszczyk, Wanda Badowska, Grażyna Karolczyk, Radosław Chaber, Grażyna Sobol-Milejska, Jerzy Kowalczyk, Alicja Chybicka, Krzysztof Kałwak, Bernarda Kazanowska, Mariusz Wysocki, Jan Styczyński

Streszczenie
Zakażenia bakteryjne są jednym z najczęstszych powikłań u chorych w stanie immunosupresji w trakcie terapii przeciwnowotworowej lub po przeszczepieniu komórek krwiotwórczych, a jednocześnie to najczęstsza przyczyna zgonów pacjentów w remisji choroby nowotworowej. Wystąpienie objawów zakażenia u pacjenta w immunosupresji należy zawsze traktować jako początek posocznicy i stan zagrożenia życia, wymagający natychmiastowego wdrożenia postępowania diagnostycznego i terapeutycznego. Grupa Robocza Polskiego Towarzystwa Onkologii i Hematologii Dziecięcej na podstawie rekomendacji ECIL4 oraz doświadczeń krajowych przygotowała propozycje zaleceń dotyczących diagnostyki, profilaktyki, terapii empirycznej i terapii celowanej w zakażeniach bakteryjnych oraz zasady dawkowania leków przeciwbakteryjnych i rekomendowany minimalny czas trwania terapii przeciwbakteryjnej u dzieci. Omówiono również klasyfikację lekooporności bakterii oraz zasady strategii zarządzania antybiotykami.
Słowa kluczowe zakażenia bakteryjne, diagnostyka, profilaktyka, terapia, dzieci