Gastroenterologia Praktyczna 4/2022

Żywienie w ostrym zapaleniu trzustki: kiedy, czym i jak

Tłumaczenie artykułu: Nutrition in acute pancreatitis: when, what and how

Romane Fostier, Marianna Arvanitakis, Paraskevas Gkolfakis

Streszczenie

Cel pracy. Niniejszy przegląd ma na celu omówienie najnowszych danych dotyczących trzech tematów związanych z żywieniem pacjentów z ostrym zapaleniem trzustki: czasu ponownego włączenia żywienia, rodzaju leczenia żywieniowego oraz drogi jego podaży.

Najnowsze ustalenia. Ostatnie kierunki badań potwierdzają, że wczesne włączenie żywienia doustnego prowadzi do skrócenia pobytu w szpitalu, mniejszej liczby powikłań i niższych kosztów u pacjentów z ostrym zapaleniem trzustki. Ponadto wczesne (< 48 godzin) włączenie żywienia dojelitowego prowadzi do zmniejszonej śmiertelności szpitalnej u pacjentów z łagodnym i ciężkim ostrym zapaleniem trzustki. W przypadkach nietolerancji diety doustnej lub ciężkiej postaci choroby leczenie żywieniowe należy włączać w ciągu 24-72 godzin. Dodatkowo żywienie dojelitowe powinno mieć pierwszeństwo przed żywieniem pozajelitowym, ponieważ wiąże się ono z krótszym pobytem w szpitalu i mniejszą liczbą powikłań. Wstępne dane ujawniają również potencjalną rolę rozpuszczalnego błonnika pokarmowego polidekstrozy jako czynnika, który mógłby prowadzić do szybszego osiągania celów żywieniowych w zakresie dostarczenia energii przy jednoczesnym obniżeniu odsetka przypadków nietolerancji żywienia. Wreszcie żywienie dojelitowe może być podawane do żołądka lub do jelita czczego, w zależności od tolerancji. Najnowsze dane dotyczą również bezpieczeństwa stosowania przezskórnej endoskopowej gastrojejunostomii, lecz potrzeba więcej danych na temat rzeczywistych korzyści tej drogi żywienia.

Podsumowanie. Zgromadzone dowody potwierdzają znaczenie wczesnego przywrócenia żywienia doustnego oraz wczesnego włączenia żywienia dojelitowego jako istotnego elementu postępowania w leczeniu pacjentów z ostrym zapaleniem trzustki.

Jak rozpoznawać i leczyć zespół rozrostu bakteryjnego w jelicie cienkim – SIBO (small intestinal bacterial overgrowth)?

How to recognize and treat the small intestinal bacterial overgrowth (SIBO)?

Barbara Skrzydło-Radomańska, Bożena Cukrowska

Streszczenie

Zespół rozrostu bakteryjnego w jelicie cienkim (small intestinal bacterial overgrowth – SIBO) to forma dysbiozy, w której zwiększona liczba bakterii kolonizuje obszar jelita cienkiego, a wśród nich mogą występować gatunki typowe dla mikrobioty jelita grubego. Częstość występowania SIBO wzrasta w ostatniej dekadzie, waha się w zależności od przeprowadzanych badań w granicach 2,5-22% populacji i wzrasta wraz z wiekiem oraz występowaniem chorób współistniejących. W pracy opisano patomechanizm powstawania SIBO, objawy, proces diagnostyczny, a także rekomendowane sposoby leczenia.

Abstract

Small intestinal bacterial overgrowth (SIBO) is a form of dysbiosis, which involves increased bacterial colonization of the small intestine, with some of the bacteria more characteristic of the colon microbiota. The prevalence of SIBO over the last decades has been estimated to range from 2,5% to 22% (depending on the source) and to increase with age and among individuals with comorbidities. Recently, an increase in the number of diagnosed SIBO cases has been observed, which is primarily due to the availability of non-invasive breath tests that facilitate the diagnostic process. However, SIBO is still both a diagnostic and a therapeutic problem. This review presents the pathophysiology, clinical manifestations, diagnostics, and recommended management of SIBO.

Wybrane enteropatie polekowe

Drug-induced enteropathies

Maciej Wójtowicz, Anita Gąsiorowska

Streszczenie

Stosowanie leków niezmiennie wiąże się z ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych. Bardzo często dotyczą one przewodu pokarmowego. Szacuje się, że w 1995 r. w Stanach Zjednoczonych działania niepożądane dotyczące układu trawiennego stanowiły 10% wszystkich działań niepożądanych używania leków. Ciągły rozwój medycyny skutkujący powstawaniem coraz nowszych terapii powoduje, że liczba ta cały czas wzrasta. Skutki uboczne leczenia farmakologicznego w obrębie przewodu pokarmowego obejmują najczęściej jelito cienkie oraz grube (20-40% przypadków). W niniejszym artykule dokonano przeglądu piśmiennictwa dotyczącego jelitowych działań niepożądanych często stosowanych grup leków.

Abstract

The use of drugs invariably carries the risk of side effects. One of the systems most commonly associated with side effects of treatment is the gastrointestinal tract. The studies conducted in 1995 in the United States showed that gastrointestinal adverse reactions accounted for 10% of all adverse drug reactions. The continuous development of medicine, resulting in the emergence of newer and newer therapies, is responsible for constant increase of these numbers. Side effects of pharmacological treatment within the gastrointestinal tract most often affect the small and large intestine (20-40% of cases). This article reviews the literature on the most commonly used drugs associated with gastrointestinal side effects.

Różne oblicza pszenicy – o czym warto pamiętać

Different faces of wheat – what we need to remember

Aleksandra Kaczka, Cezary Chojnacki

Streszczenie

Pszenica wraz z innymi zbożami stanowi podstawę wyżywienia większości ludzkości, a cenny skład i różnorodne właściwości przyczyniły się do jej wykorzystania do wypieku chleba, produkcji makaronu i wielu innych produktów. Wraz z większym spożyciem wzrosła również liczba pacjentów zgłaszających różnego rodzaju objawy nietolerancji produktów pszennych, co prowadzi do popularyzacji diety bezglutenowej. Niejednokrotnie podobne dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego mogą być wywoływane przez różne patomechanizmy, a ustalenie właściwego rozpoznania może mieć istotne znaczenie dla sformułowania odpowiednich zaleceń dla pacjenta.

W niniejszej pracy przedstawiono krótką charakterystykę kliniczną chorób zależnych od białek pszenicy, w tym glutenu, w szczególności alergii na pszenicę, choroby trzewnej oraz nieceliakalnej nietolerancji glutenu.

Abstract

Wheat, along with other cereals, is the fundamental component of the diet in the world and its valuable composition and various properties have contributed to its use in bread baking, production of pasta and many other products. With higher consumption, the number of patients reporting various types of intolerance to wheat products also increased, leading to the popularization of a gluten-free diet. Often, similar symptoms from the gastrointestinal tract can be caused by various pathomechanisms, and making the right diagnosis can be important for formulating appropriate recommendations for the patient.

The following paper presents briefly clinical characteristics of diseases dependent on wheat proteins, including gluten, in particular wheat allergy, celiac disease and non-celiac gluten intolerance.

Wodorowy i metanowy test oddechowy. Część II: Przydatność testów oddechowych u dzieci

Hydrogen and methane breath test in adults and children. Part II: Usefulness of breath tests in children

Anna Kopiczko, Danuta Krawczuk, Dariusz Lebensztejn, Urszula Daniluk

Streszczenie

W artykule przedstawiono aktualne wskazania do zastosowania wodorowego i metanowego testu oddechowego u dzieci.

Abstract

The article presents the current indications for the use of hydrogen and methane breath tests in children.

Eozynofilowe zapalenie okrężnicy poprzedzające rozwój choroby Leśniowskiego-Crohna – opis przypadku i systematyczny przegląd piśmiennictwa

Eosinophilic colitis preceding the development of Crohn’s disease – case report and systematic review of the literature

Joanna Sarbinowska, Dorota Waśko-Czopnik

Streszczenie

Wprowadzenie. Historia naturalna i kryteria diagnostyczne eozynofilowego zapalenia okrężnicy (eosinophilic colitis – EoC) nie zostały dotychczas poznane i zdefiniowane, a podobieństwo objawów klinicznych, lokalizacja i charakter zmian zapalnych zmuszają do poszukiwań związku patofizjologicznego tego schorzenia z nieswoistymi zapaleniami jelit.

Cel pracy. Celem pracy było przedstawienie przypadku pacjentki z EoC poprzedzającym rozwój choroby Leśniowskiego-Crohna (Crohn’s disease – CD) oraz przegląd systematyczny badań opisujących korelacje tych dwóch schorzeń.

Opis przypadku. 39-letnia pacjentka z klinicznym i histopatologicznym rozpoznaniem EoC, skutecznie leczonym budezonidem, po około roku zaobserwowała nawrót bólu brzucha i biegunki, a także pojawienie się stanów podgorączkowych, bólu stawów i rumieni guzowatych podudzi. W ponownie przeprowadzonych badaniach, na podstawie obrazu klinicznego, laboratoryjnego, endoskopowego, histologicznego i radiologicznego, rozpoznano u chorej CD o dużej aktywności. Po włączeniu leczenia immunosupresyjnego uzyskano remisję.

Materiał i metody. Przeprowadzono systematyczny przegląd piśmiennictwa zawartego w bazach PubMed, Embase i Cochrane Central Register of Controlled Trials od momentu powstania do października 2022 r., aby zidentyfikować wszystkie badania opisujące predykcję, następowanie i współwystępowanie CD i EoC.

Wyniki. Strategia wyszukiwania pozwoliła zidentyfikować 110 badań, z czego do analizy jakościowej zakwalifikowano dwie prace – opis przypadku 67-letniego pacjenta z zespołem nakładania EoC i CD oraz badanie kliniczno-kontrolne raportujące 11 przypadków pediatrycznych (u 2 chorych rozpoznania ustalono jednocześnie, a u 9 CD poprzedzało rozpoznanie EoC). Nie zidentyfikowano badania opisującego rozwój CD u pacjenta z wcześniejszym EoC.

Wniosek. W prezentowanym badaniu nie wykazano związku między występowaniem CD i EoC, co w korelacji z dotychczasowymi doniesieniami z badań molekularnych sugeruje, że są to dwa odrębne schorzenia.

Abstract

Background. The natural history and diagnostic criteria of eosinophilic colitis (EoC) have not been known and defined yet, and the similarity of clinical symptoms, location and nature of inflammatory lesions prompts us to search for a pathophysiological relationship between this disease and inflammatory bowel diseases.

Objective. The aim of the study was to present a case of a patient with EoC preceding the development of Crohn’s disease (CD) and to systematically review studies describing the correlations between these two diseases.

Case report. A 39-year-old patient with a clinical and histopathological diagnosis of EoC, successfully treated with budesonide, after about a year, observed a recurrence of abdominal pain and diarrhea, as well as the appearance of subfebrile conditions, joint pain and nodular erythema of the lower legs. In repeated examinations, on the basis of the clinical, laboratory, endoscopic, histological and radiological picture, the patient was diagnosed with highly active CD, and remission was achieved with immunosuppressive treatment.

Material and methods. A systematic review of the PubMed, Embase, and Cochrane Central Register of Controlled Trials literature from inception to October 2022 was conducted to identify all studies reporting the prediction, progression, and comorbidity of CD and EoC.

Results. The search strategy allowed to identify 110 studies, of which two papers were qualified for qualitative analysis: a case report of a 67-year-old patient diagnosed simultaneously with EoC and CD overlap syndrome, and a case-control study reporting 11 paediatric cases (in 2 patients the diagnosis was made simultaneously, and in 9 diagnosis of CD preceded diagnosis of EoC). No study describing the development of CD in a patient with previously diagnosed EoC has been identified.

Conclusion. The presented study did not show a relationship between the occurrence of CD and EoC, which, in correlation with previous reports from molecular studies, suggests that these are two separate diseases.

Lichenoid esophagitis – opis przypadku

Lichenoid esophagitis – a case report

Katarzyna Krawczyk, Ewa Walecka-Kapica, Agnieszka Wierzchniewska-Ławska, Anita Gąsiorowska

Streszczenie

Lichenoid esophagitis to rzadko opisywana zmiana histopatologiczna w przełyku. Może być częścią obrazu klinicznego i patomorfologicznego liszaja płaskiego (lichen planus – LP) – określa się ją wówczas w piśmiennictwie jako lichen planus esophagitis (LPE) – lub występuje bez związku z tą chorobą jako lichenoid esophagitis pattern (LEP). W artykule przedstawiono przypadek 83-letniej pacjentki, przyjętej do Kliniki Gastroenterologii Centralnego Szpitala Klinicznego w Łodzi z powodu odynofagii w trakcie przyjmowania pokarmów stałych i płynnych, z towarzyszącymi dolegliwościami bólowymi w nadbrzuszu.

Abstract

Lichenoid esophagitis is a rarely described histopathological lesion in the esophagus, it may be part of the clinical and pathomorphological pattern of lichen planus (LP) – then described in the literature as lichen planus esophagitis (LPE) – or occur without connection with this disease as lichenoid esophagitis pattern (LEP). In the article, we present the case of an 83-year-old female patient admitted to the Department of Gastroenterology, Central Clinical Hospital in Lodz, due to odynophagia during the intake of both solid and liquid foods, with accompanying epigastric pain.